het nut van verlangen

Waarom is het toch dat wij mensen altijd op zoek zijn? We verlangen doorlopend naar plezierige ervaringen, spullen die we willen hebben, ander werk, een mooie reis, een reep chocola. Altijd lijken we onderweg naar iets. En zodra de behoefte bevredigd is, duurt het genoegen maar kort. Het bevredigde gevoel vormt al snel het nieuwe vertrekpunt voor een nieuw verlangen. Het wil continu gevoed worden met weer nieuwe en betere ervaringen.

Evolutionair gezien zal het vast enig nut hebben dat we altijd rusteloos op zoek zijn naar nieuwe fijne sensaties. Het zorgt ervoor dat we niet passief blijven hangen in prettige ervaringen, maar alert en actief blijven. Er zijn religieuze stromingen die pleiten voor het loslaten van verlangens en hechting; die verlangen niet meer dan voedsel voor het ego vinden.

Drijfveer

Ik heb in de afgelopen maanden duidelijk gemerkt hoe krachtig verlangen als drijfveer kan zijn. Een droom is een super sterke motivator. En een belangrijke toetssteen voor de keuzes die je maakt. Als ik kijk naar mijn eigen voornaamste verlangens, dan zijn die in de afgelopen jaren best veranderd.  Een paar jaar geleden, in mijn bewuste eenvoud tijd, was mijn grootste verlangen financiële onafhankelijkheid. Toen dat daadwerkelijk binnen mijn bereik kwam schoof mijn verlangen op. Ik wilde nog helemaal niet stoppen met werken. En ik wilde graag in een huis wonen met een grote tuin en oude bomen. Dus verschoof mijn focus daar naartoe.

Barstte bij het bereiken van die horizon het grote geluk los? Nee. Mijn leven speelt zich altijd in het hier en nu af en in de tussentijd kom ik ook grote en kleine verlangens tegen waar ik iets mee doe. Of juist niet.

Beweging

Verlangen houdt ons in beweging. Maar er gebeuren ook slechte dingen uit verlangen naar geld, macht en status. Zodra verlangen zich uit in koopdrang, eetbuien of ander naar verslaving neigend gedrag, wordt het ook tijd om je verlangens eens kritisch onder de loep te nemen. Om je af te vragen: waar verlang ik écht naar, welke leegte probeer ik te vullen?

Maar aan de andere kant: zou er liefdadigheid bestaan zonder verlangen naar een betere wereld? En hoe zou de mensheid er voor staan als er geen verlangen was naar liefde, innerlijke groei of plezier?

GPS

Mijn verlangens stuwen me voort. Als ik dingen doe die in lijn liggen met mijn verlangen, als ik op de juiste route zit, dan voel ik me goed, vrolijk, energiek en geïnspireerd. Wijk ik er vanaf dan voel ik me zwaar, lethargisch of gefrusteerd. Zo bezien zijn verlangens mijn bestemming en mijn emoties de GPS die laten weten of ik op de goede route zit.

Ik denk dat verlangen één van de dingen is die ons menselijk maakt. En zolang je kritisch blijft kijken naar de aard van je verlangen (is het een positieve drijfveer of word het verlangen je opgedrongen door reclames, goeroes, een gevoel van “keeping up with the Joneses”?) houdt het ons in beweging en kan het ons onderweg veel moois brengen.

levensovergangen – throwback Thursday

In het kader van de nostalgie en de huidige levensovergang waarin ik me bevind, las ik vandaag een post terug die ik schreef in februari 2010:

Loslaten

[…]Sinds mijn dochter in groep 8 zit, gaat zij niet meer naar de naschoolse opvang. Pas nadat zij de eerste keer met een sleutel om haar nek naar school liep en eerder thuis zou zijn dan wij, besefte ik hoe beschermd ze eigenlijk is opgegroeid. De school is op steenworp afstand. De naschoolse opvang, waar ze twee keer per week naar toe ging, haalde haar op van school. Als ze thuis kwam, was altijd óf haar vader, óf haar moeder thuis. Alle sportclubjes, vriendinnetjes, de buurtwinkel, het zit allemaal op loopafstand. Geen enge oversteekplekken, veel bekende gezichten in de buurt. We wonen weliswaar in een grote stad, maar de wijk waarin we wonen is als een dorp.

Nu ze naar de middelbare school gaat, verandert dit drastisch. De school die ze heeft gekozen ligt zeven kilometer verderop; een fietstocht dwars door de stad. Het duurt nog een paar maanden voor het zover is, maar toch: het is tijd om haar kleine, overzichtelijke wereld te vergroten. We hangen haar als een guppie in haar kleine knusse zakje in het grote aquarium om langzaam te wennen.

Wijde Wereld

De Grote Fiets is een eerste stap in de goede richting, evenals de eigen OV-chipkaart voor de tram. Vanaf april (als ze twaalf wordt) krijgt ze kleedgeld en daarmee meer vrijheid én verantwoordelijkheid. Vandaag kreeg ze het goede nieuws dat haar vurige wens om in een tweetalige klas geplaatst te worden in vervulling gaat. Dat betekent dat er in de komende periode ook nog spannende dingen in het verschiet liggen als reisjes naar Engeland en Brussel.

Maar als ik heel eerlijk ben, lijken alle spannende veranderingen haar heel natuurlijk af te gaan. Het belangrijkste wennen zit bij ons, de ouders. Ik heb twee keer met mijn ogen geknipperd en de basisschool tijd is voorbij, het schooladvies op zak en de grote fiets staat klaar om de wijde wereld in te gaan. Zij wacht vol spanning tot ze eindelijk in dat spannende grote aquarium mag gaan zwemmen, terwijl wij als ouders om het hardst proberen niet te denken aan kwallen, haaien en mammoettankers.[…]

De volgende fase

Inmiddels is ze bijna negentien en gaan we een volgende fase in. Degenen die Project Overvloed op Facebook volgen hebben al gezien dat ze heel recent op kamers is gegaan. Echt haar vleugels uitslaan, haar eigen leven opbouwen, los van het ouderlijk nest. Natuurlijk is ze nog regelmatig weekenden thuis, natuurlijk is onze bezorgdheid nog latent aanwezig. Ondanks het bitterzoete gevoel over de gretigheid waarmee ze zich in haar nieuwe leven stort, is het voor ons ook opwindend om deze nieuwe levensfase in te gaan. Hoe gaat onze relatie met haar zich ontwikkelen zonder de vanzelfsprekendheid van de nabijheid? Hoe gaan we om met onze nieuwe vrijheid om nu we één persoon minder te verzorgen hebben?

Dit is, kortom, een periode van reflectie en experimenteren. Ik merk dat ik deze levensovergang met alles wat ik in me heb bewust wil voelen en beleven. Want overgangen zoals deze verdienen het om tot in je cellen beleefd te worden. Met alle melancholie, opwinding en lege-nest-gevoelens die dat teweeg brengt.