Ik zou graag zeggen dat mijn authentieke gevoel altijd al mijn belangrijkste kompas is, maar eerlijk is eerlijk: het heeft even geduurd voor ik de stem van mijn gevoel überhaupt ging herkennen. Het is me lang niet duidelijk geweest of signalen die ik van binnenuit kreeg voortkwamen uit mijn gevoel of van mijn ego afkomstig waren.
Denkfout
Het ego heeft een tamelijk slechte pers. Het wordt al snel geassocieerd met een groot ego, de oorzaak van veel onbegrip, strijd en oordelen. Grote ego’s worden makkelijk gekrenkt en hebben de neiging zich met hand en tand te verdedigen. Toch heeft een ego naar mijn idee nut. Het geeft ons identiteit, het helpt ons aan strategieën om te overleven in een ingewikkelde wereld en biedt in die zin bescherming aan ons échte onveranderlijke zelf. De grote denkfout die ik (en met mij vele anderen) maakte is te denken dat het ego is wie ik ben.
Het ego is de stem in mijn hoofd die me waarschuwt voor gevaar of onrecht. Het stuk dat zoekt naar bevestiging of goedkeuring en dat gekrenkt raakt als ik kritiek krijg. Het ego veroordeelt en vergelijkt: ik ben beter of juist minder goed dan de ander. Ik faal. Ik heb gelijk en de ander heeft ongelijk. Het ego reageert op de buitenwereld; het is gevoelig voor prikkels uit reclame of propaganda en reageert op dreiging van ‘buiten’. Angst is een belangrijke voedingsbron voor het ego en het verandert daarom mee met bewegingen in de buitenwereld.
Binnenkant
Diep van binnen weet ik – en voelen wij allemaal – dat een deel van ons onveranderlijk is. Je diepste essentie was er al toen je een klein kind was. En dat bestaat daar nog altijd in precies dezelfde, pure vorm, ongeacht wat ons in het leven is overkomen. Alleen is het ego vaak zo dominant en luidruchtig dat het lastig is om het geluid van die onveranderlijke kern, je ‘binnenkant’, te kunnen horen. Vaak is er een vorm van crisis voor nodig om op zoek te gaan naar dat geluid. In mijn geval was het mijn burn-out: de manier waarop ik me naar de buitenwereld presenteerde en mijn kern waren zo ver van elkaar afgedreven dat ik letterlijk ziek werd.
Je pure persoonlijkheid, je authenticiteit bevindt zich achter dat praatzieke ego. De stem van je authentieke ‘ik’ is veel subtieler en daarom in het begin lastig te herkennen. Het is ook niet nodig om je ego voor altijd de mond te snoeren om zo alle ruimte aan je innerlijke stem te geven. Het is een kwestie van zoeken naar een gezonde balans, waarbij je ego je authentieke zelf (weer) ondersteunt in plaats van overstemt.
Authentiek gevoel of intuïtie?
Hoe weet je nu of je ego spreekt of dat het je authentieke gevoel of intuïtie is? Heel kort door de bocht komt de stem van je ego uit je hoofd. Hij praat vaak in termen als zwart/wit, reageert vanuit angst of beperking (“wat als….?”) en is veroordelend over jezelf of anderen. De stemmen in je hoofd waar je makkelijk bij kunt zijn meestal de stemmen van je ego. Ze buitelen over elkaar heen en zijn aanwezig vanaf het moment dat je wakker wordt totdat je weer gaat slapen.
Je authentieke gevoel zit een laag dieper. Het is meestal meer een gevoel in je lichaam dan een duidelijke stem. Het is een heel subtiele vorm van intelligentie die je vooral in je hartstreek maar ook in je buik kunt voelen. De toon is liefdevoller en met compassie voor jezelf en anderen. Hoe de signalen precies bij je binnen komen is heel persoonlijk (bijvoorbeeld door gevoel, beelden of ‘gewoon weten’), maar voor iedereen geldt dat rust en ontspanning randvoorwaardelijk zijn. Een moment voor jezelf, bijvoorbeeld in bad of in meditatie, tijdens een wandeling of als je aan het haken of tekenen bent, is het moment waarop je bijna automatisch in contact treedt met je pure persoonlijkheid.
Visualiseren
Visualiseer en neem waar hoe en waar je het effect in je lichaam voelt. Door oefening ga je steeds subtieler voelen, maar in het begin kun je beter wat bombastischer visualisaties kiezen. Stel je bijvoorbeeld voor dat je de loterij hebt gewonnen en al je dromen in één klap in vervulling kunt laten gaan. Probeer echt in detail voor je te zien hoe dat is: je zit op een hagelwit strand, nippend aan een drankje met een parasolletje erin? Je geeft een uitbundig feest voor al je naasten op een prachtige plek? Je opent een zelfgebouwde school in een ontwikkelingsland om kinderen een betere toekomst te geven? Wat voor gevoel geeft het je? Waar voel je dat in je lijf? Benoem dit gevoel voor jezelf, zodat je leert herkennen hoe een positief gevoel zich voor jou manifesteert, ook als dat wat minder expliciet is dan in deze dagdromerij.
Een andere methode is om een actueel dilemma te kiezen en bij de mogelijke scenario’s te voelen hoe het voor je is. Bijvoorbeeld: ik twijfel of ik ontslag moet nemen en ik stel me levendig voor dat ik dat daadwerkelijk doe. Voel ik ontspanning of opluchting? Of zet ik juist ergens spanning vast in mijn lijf? Emoties en fysieke sensaties zijn belangrijke feedback van je authentieke gevoel.
Radiofrequentie
Ik oefen dit elke avond voor het slapen gaan. Ik neem bewust even de tijd om naar binnen te keren en alleen maar te voelen. Betekent het ook dat ik daarmee mijn ego helemaal de mond gesnoerd heb? Nee, dat zeker niet. Het blijft werken aan balans, waarschijnlijk mijn hele leven lang. Maar ik heb wel het gevoel dat ik de stem van mijn ego sneller herken en er daardoor minder naar handel. Het is alsof ik sta afgestemd op een andere radiofrequentie, waardoor ik in staat ben rustiger en liefdevoller te reageren dan wanneer ik op de ego-zender sta.
In de gratis e-cursus Voelen voor denkers die eind augustus online komt, geef ik een paar hele concrete oefeningen waarmee je je gevoel verder kunt leren (her)kennen. Als je interesse hebt kun je je daarvoor inschrijven via de aanmeldknop aan de rechterkant.
